مناطق گردشگری کمتر شناخته شده گیلان، خیلی دور، خیلی نزدیک

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز گیلان ؛ اهل گیلان و ساکن تهران است و هر سال چند روز مانده به سال تحویل مرخصی می گیرد و خود را به رشت می رساند تا هفت سینش را در خانه پدری و کنار پدر و مادر پیرش بچیند. 
وقتی از علیرضا وحدانی درباره برنامه ریزی برای گشت و گذار در گیلان، در تعطیلات نوروز می پرسم می گوید : هنوز درباره اش فکر نکرده اما بعد از دید و بازدید بستگان ، شاید به همراه خانواده سری به ماسوله، لاهیجان و بندر انزلی بزند ؛ مناطقی که تقریبا پای ثابت گشت و گذارش در سفر به زادگاهش گیلان است.
البته مسافرانی هم که از استان های دیگر به گیلان سفر می کنند ، گذرشان بیشتر به همین مناطق شناخته تر شده و معروف می افتد ؛ مثل علی میرزایی که اهل اردبیل است و  سفر نوروزی اش را یکی دو روز مانده به سال جدید، از گیلان آغاز می کند و از اینجا به استان های دیگر می رود. 
او می گوید : بارها به گیلان سفر کرده و ازجاذبه های طبیعی و تاریخی معروف این استان دیدن کرده و این مناطق دیگر برای خانواده اش تکراری شده برای همین گذری از گیلان عبور می کند.

البته خیلی از مسافران مثل آقای شهرآبادی که اهل اصفهان است و نوروز هر سال به گیلان سفر می کند از دیدن این مناطق سیر نمی شوند .
او می گوید : هر بار که به گیلان می آیم باید سری به ماسوله، قلعه رودخان، لاهیجان، بندر انزلی و آستارا بزنم.
اما آنطور که پیداست خیلی از گیلانی ها و مسافرانی که از دیگر استان ها به گیلان سفر می کنند، مقصد سفرشان تقریبا مشترک است و به چند شهر و مکان دیدنی این استان خلاصه می شود ؛ این درحالی است که براساس اعلام اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، این استان هزار و 70جاذبه تاریخی و 330 جاذبه طبیعی دارد که فقط حدود نیمی از آنها مقصد سفر گردشگران و شناخته شده تر است.
اگرچه برخی از شهروندان و مسافران از وجود این مناطق بکر و دیدنی با خبرند اما می گویند :  یا خیلی دور است و راه دسترسی و امکانات اقامتی مناسب ندارند و یا اینکه خیلی نزدیک و بیخ گوش مسافران است اما شناخته شده نیستند و کسی از وجودشان با خبر نیست. 
و اینگونه است که برخی از مسافران که مناطق گردشگری معروف گیلان برای شان تکراری است قید اقامت در این استان خوش آب و هوا را می زنند  و ترجیح می دهند، گذری از آن عبور می کنند. 
این درحالیست که با معرفی و فراهم کردن زیرساخت های گردشگری در مناطق کمتر شناخته شده گیلان، می توان مسافران و گردشگران بیشتری جذب کرد و درآمدهای گردشگری را افزایش داد ؛ چرا که بر اساس اعلام کارشناسان گردشگری ، اقامت هر گردشگر داخلی 3 شغل مستقیم ایجاد می کند و براساس نوع اقامتگاه و خدماتی که به گردشگران ارائه می شود، بطور میانگین 450 هزار تومان در آمدزایی به دنبال دارد.

البته کارشناسان می گویند : در آمدهای حاصل از ورود هر 6 گردشگر خارجی، معادل یک شغل دائمی است.
موضوعی که دکتر دوستار استاد دانشگاه هم به آن اذعان دارد.
وی استفاده کافی نکردن از ظرفیت های گردشگری را مشکلی کشوری می داند و می گوید : در حالی که ایران به لحاظ داشتن جاذبه های گردشگری در رتبه دهم دنیا قرار دارد اما در زمینه درآمدزایی و اقتصاد حاصل از گردشگری در رتبه 147 دنیا قرار گرفته است ؛ این در حالی است که گردشگری بعد از صنایع نفت و خودروسازی ، سومین صنعت درآمدزای دنیا است.  
دکتر محمد دوستار بر لزوم استفاده بیشتر از ظرفیت های گردشگری در گیلان تاکید کرد و گفت : رونق این صنعت که با معرفی جاذبه های کمتر شناخته شده و ایجاد زیرساخت های گردشگری حاصل می شود، در شرایط فعلی اقتصادی کشور ، درآمدزایی و تامین بخشی از منابع مالی را در پی خواهد داشت. 

موانعی که مسیر توسعه گردشگری را سد کرده 
این کارشناس اقتصادی نبود متولی واحد در صنعت گردشگری و بخشی نگری دستگاه های دخیل در صدور مجوز، سختگیری های برخی نهادهای مرتبط با این حوزه در فرآیند سرمایه گذاری، مغفول واقع شدن برخی جاذبه های طبیعی و معنوی و توجه ناکافی به آموزش شیوه های درآمدزایی گردشگری به سرمایه گذاران و ساکنان مناطق گردشگری را از مهم ترین موانع موجود در مسیر رونق اقتصاد گردشگری در گیلان دانست.
دکتر محمد دوستار در این باره مثالی زد و گفت : شیوه زندگی دامداران کوچنده گیلان در ییلاق و قشلاق، یکی از جاذبه های مهم معنوی گردشگری و برای بسیاری از گردشگران بویژه گردشگران خارجی بسیار جذاب است اما متاسفانه نه زیرساخت های مناسبی چون راه برای دسترسی گردشگران ایجاد شده و نه دامداران کوچنده آموزش های لازم را در خصوص بهره گیری از این ظرفیت برای درآمدزایی آموخته اند.
وی با بیان اینکه به استفاده از  ظرفیت گردشگری کشاورزی هم در گیلان که استانی کشاورزی است کمتر توجه شده گفت : تعطیلات نوروز اوج کار و تلاش کشاورزان بویژه شالیکاران برای شخم زدن و آماده سازی شالیزارها و خزانه گیری است ؛ مراحلی از کار تولید برنج که برای مسافرانی که از دیگر استان ها به گیلان سفر می کنند، جذاب است. 
وی با بیان اینکه اجرای طرح های کلان گردشگری با کمک بخش خصوصی ، توجیه اقتصادی و قابلیت جذب گردشگران بیشتر دارد گفت : متاسفانه در نظر گرفتن برخی الزامات و اجرای برخی ضوابط و قوانین سختگیرانه و در مواقعی بروکراسی اداری، سرمایه گذران را از سرمایه گذاری در این استان منصرف می کند که دستگاه های دست اندر کار باید با هماهنگی و تعامل بیشتر تلاش کنند تا فرآیند سرمایه گذاری در بخش گردشگری گیلان تسهیل شود.

گام هایی که برای باز کردن مسیرهای تازه گردشگری  در گیلان برداشته شده
در حالی که این کارشناس اقتصادی معتقد است برخی از ظرفیت های گردشگری در گیلان مغفول واقع شده و از ظرفیت های این بخش آنطور که باید برای درآمدزایی ورونق اقتصاد بهره گرفته نشده ، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان می گوید : در سال های اخیر قدم های خوبی برای معرفی و فراهم سازی زیرساخت های گردشگری در مناطقی که کمتر شناخته شده و گذر گردشگران کمتر به آنجا می افتد، انجام شده است.  
حمید آذر پور با بیان اینکه  طرح جایگزینی اقتصاد گردشگری به صورت پایلوت در گیلان در دست اجراست گفت : اجرای طرح روستای بدون بیکار، طرح بومگردی و روستاهای پایلوت صنایع دستی کشور در دو سال اخیر ، باعث شده جاذبه های جدید گردشگری در این استان، مقصد سفر بسیاری از گردشگران باشد. 

وی می گوید : منطقه دیورش و روستاهای اسطلخ جان و حلیمه جان رودبار و نیز روستاهای دهنه سر شیجان و جیر سر باقرخاله خمام رشت، از جمله مناطقی هستند که اهالی این مناطق در کنار پذیرایی از مسافران در اقامتگاه های روستایی که همان خانه های شان است، صنایع دستی و محصولات کشاورزی شان را به آنان می فروشند.
به گفته معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان این روستاها به علت اشتغالزایی که در بخش گردشگری به دنبال داشته اند ، به عنوان روستای بدون بیکار شناخته شده اند.
حمید آذرپور به روستای قاسم آباد سفلای رودسر به عنوان روستای پایلوت چادر شب بافی ، روستای جیرده شفت به عنوان مرکز سفالگری سنتی  کشور و روستای فَشتکه خمام رشت به عنوان پایلوت حصیربافی کشور هم اشاره کرد و گفت : تولید صنایع دستی بصورت گروهی و در کارگاه های خانگی در این روستاها باعث شده گردشگران بسیاری، مشتاق رفتن به این مناطق و دیدن فرآیند تولید این صنایع دستی باشند.
وی که نهاد متبوعه اش دبیری کارگروه گردشگری استان را بر عهده دارد می گوید : همکاری نهادهای متولی ایجاد زیرساخت های سفر در این کارگروه، باعث شده در دو سال اخیر راه مناسب برای دسترسی به 10 روستای مناطق ییلاقی و سخت گذر گیلان ایجاد شود و ایجاد راه مناسب برای 10 روستای دیگر هم در دستور کار نهادهای متولی قرار گیرد. 

بوم گردی، سکوی پرتابی برای رسیدن به قله های صنعت گردشگری
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان از  طرح بوم گردی به عنوان سکوی پرتابی برای رسیدن به اهداف رونق صنعت گردشگری در گیلان یاد کرد و گفت : در حال حاضر 40 واحد بوم گردی در مناطق مختلف گیلان ایجاد شده که در آن گردشگران در کنار استفاده از مواهب طبیعی و لذت بردن از سفر، با ویژگی های فرهنگی گذشته  و فعلی هر  منطقه آشنا می شوند.
حمید آذرپور با بیان اینکه اقامتگاه های بوم گردی باید در محیط های طبیعی و با رعایت ضوابط زیست محیطی و سازگار با معماری بومی و سیمای طبیعی هرمنطقه ساخته شود و ساکنانش هم از بومیان هر منطقه باشند افزود : گردشگران در این طرح، گوشه هایی از کار و زندگی روزمره در این مناطق را با همان حال  و هوای گذشته از نزدیک می بینند.
وی با اشاره به برگزاری دوره های آموزشی برای صاحبان و دست اندر کاران واحدهای بوم گردی گفت : 18 شرکت پشتیبان بوم گردی، افزون بر اینکه این واحدها را به هموطنان مان در مناطق مختلف کشور معرفی می کنند ، به صاحبان و دست اندرکاران واحدهای بوم گردی برای تجهیز این واحدها مشاوره و شیوه های پذیرایی و ارتباط با گردشگران را به آنان آموزش می دهند و در عوض 20 درصد از عواید درآمد بوم گردی نصیب شان می شود. 

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان در ادامه از آمادگی استان برای پذیرایی از مسافران نوروزی و تمهیداتی که در این باره اندیشیده شده خبرداد و گفت: هزار و 480واحد خانه مسافر، 40 واحد بوم گردی با قابلیت اقامت 400نفر، 99هتل و32هتل آپارتمان با 30هزار و 796 تخت ، 75 مجتمع سرگرمی- تفریحی،  48 مهمانپذیر ، 20 مجتمع اقامتی ، 275 واحد پذیرایی بین‌ راهی و 58  سفره‌ خانه سنتی در مسیر سفر گردشگران گیلان آماده پذیرایی از آنان است.
حمید آذرپور به برگزاری 40 کارگاه روستاگردی در 20 روستای گیلان برای تحقق گردشگری کشاورزی و آشنایی گردشگران با مراحل کار کشاورزی در تعطیلات نوروز خبر داد و گفت : امسال 250 مسیر جدید گردشگری در قالب تورهای گردشگری مشخص شده که 705دفتر خدمات مسافری، گردشگران را با این مسیرها آشنا و آنها را راهی این مناطق می کنند. 

تنها تاکسی گردشگری کشور در خدمت مسافران گیلان
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان می گوید : تنها سرویس تاکسی گردشگری کشور با 25 خودرو در لاهیجان آماده انتقال مسافران به مناطق گردشگری گیلان است.
حمید آذر پور افزود : این تاکسی گردشگری که دفتر آن در لاهیجان مستقر است، مجهز به اینترنت همراه است و قابلیت خدمات رسانی را به مسافران در هر منطقه از گیلان دارد.
وی می گوید : رانندگان این سرویس گردشگری دوره های آموزشی لازم در خصوص شیوه برخورد با گردشگران، آشنایی با جاذبه های گردشگری و نحوه معرفی آنها را فراگرفته اند و 24 ساعته آماده خدمت رسانی هستند. 
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان از برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی و آیین های بومی و سنتی در این ایام برای جذب گردشگر بیشتر در این استان و معرفی مکان های دیدنی خبر داد و گفت : برپایی 72 نمایشگاه صنایع دستی، سوغات و غذاهای محلی گیلان از دیگر تمهیدات این اداره کل برای نوروز98 است.
وی می گوید : با توجه به تمهیداتی که اندیشیده شده ، پیش بینی می کنیم نوروز 98 اگر هوا یاری کند، اقامت گردشگران نوروزی 25 درصد در گیلان افزایش یابد.

 

همت کارگروه گردشگری برای تسهیل در سرمایه گذاری 
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار گیلان که جانشین وی در کارگروه گردشگری استان است می گوید : بر اساس نشست هایی که با اعضای این کارگروه داشته ایم، مقرر شده این دستگاه ها از لحاظ کردن برخی الزامات سختگیرانه که جزو موانع اصلی سرمایه گذاری در جاذبه های کمتر شناخته شده اما با ظرفیت بالاست ، چشم پوشی کنند و در واقع فرآیند صدور مجوزها و سرمایه گذاری گردشگری در گیلان قدری تسهیل شود.
علی اوسط اکبری مقدم افزود : تسهیل کردن برخی مراحل فرآیند سرمایه گذاری در بخش گردشگری گیلان بیشتر در بخش بوم گردی و در ماه های پایانی سال 97 بسیار مشهود است ؛ بطوری که تاکنون به 67واحد بوم گردی در مجموع 21 میلیارد تومان تسهیلات اختصاص یافته و حدود 150 میلیارد تومان تسهیلات طرح بوم گردی هم در بانک ها در مرحله بررسی پرونده متقاضیان است. 
وی می گوید : همچنین دستگاه های دست اندر کار و متولی ایجاد زیرساخت هایی چون راه را مکلف کرده ایم، ایجاد راه دسترسی مناسب در برخی از مناطق گردشگری که دسترسی در آنها سخت اما سرمایه گذاری در آن نتیجه بخش است را در اولویت کاری خود در سال جدید قرار دهند و بانک های عامل هم تعامل بیشتری در پرداخت تسهیلات این بخش داشته باشند.
حال باید دید استانی که در تعطیلات نوروز 96 ، با اقامت 8 میلیون و 939 هزار مسافر دومین مقصد سفرهای نوروزی ایران بود، با امکانات و تمهیدات اندیشیده شده برای پذیرایی از مسافران و گردشگران نوروزی و همچنین جاذبه های جدیدی که آماده و معرفی شده ، به قول مسئولان گردشگری اگر هوا یاری کند، عید امسال باز هم می تواند گوی سبقت را در میزبانی از مسافران نوروزی از استان های دیگر برباید.  

 

     *نگارنده : مریم امدادی