بندرتیاب دروازه طلایی مکران در هرمزگان

نخستین بندر و گمرک تجاری کشور نیازمند توسعه است.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس؛ بندر تاریخی تیاب در گذشته یکی از بنادر مهم استان هرمزگان بود که فعال‌ترین مرز دریایی برای صادارت و واردات کالا‌ها در منطقه به شمار می‌رفت.
به گفته اهالی، تیاب در گذشته‌های نه چندان دور بندری آباد و پر رونق بوده و در ۲۵ سال پیش از این بندر، خودرو وارد می‌شده است.
معاون سازمان بنادر و دریانوردی کشور می‌گوید: روند توسعه در بندرشهید رجائی و دیگر بنادر در مناطق آزاد باعث شده است تا بنادر کوچک کمتر مورد توجه قرار گیرد.
منصور آرامی می‌افزاید: با توسعه بنادر کوچک مانند تیاب بخشی از بار ترانزیتی و ترافیک بندری در بندرعباس به شرق استان منتقل می‌شود.
هرمزگان سه بندر کوچک تیاب، سیریک و جاسک در سواحل مکران دارد که در راستای اقتصاد مقاومتی و سند توسعه سواحل مکران باید توسعه داده شود.
بندرتیاب آخرین نقطه از ساحل مکران در بخش غربی در هرمزگان است.
ظرفیت‌های اقتصادی، کشاورزی، شیلاتی در منطقه نیز فرصت مناسبی برای توسعه این بندر است.
قطب تولید محصولات صیفی و سبزیجات، مرکبات و کشاورزی و شیلاتی استان در مجاورت بندر واقع است و امکان صادرات مستقیم این محصولات به سراسر جهان وجود دارد.
دهیار روستای تیاب می‌گوید: شغل بیشتر مردم این روستا تجارت با لنج است که با ۱۱۰ لنج به تجارت محصولات کشاورزی می‌پردازند.
آقای تقی نژاد می‌افزاید: با توجه به اینکه شهرستان میناب یکی از قطب‌های مهم تولید محصولات کشاورزی است فعال سازی وتوسعه این بندر می‌تواند امکان صادرات این محصولات را در زمان کم فراهم کند.
اکنون بندر تیاب مبدا و مقصد بندر‌های حاشیه خلیج فارس مانند دبی، شارجه، ابوظبی و بنادر کشور عمان است و در گذشته با بنادر غرب هندوستان و شرق آفریقا نیز مراوده داشته است.
بر اساس اسناد تاریخی گمرک تیاب نخستین گمرک در کشور بوده است.
این بندر تجاری غیر از ظرفیت‌های اقتصادی، جاذبه‌های توریستی و گردشگری بسیاری نیز دارد.
وجود انواع پرندگان دریایی، ۴ هزار هکتار جنگل‌های مانگرو (حرا) و ۴۵ هزارهکتار تالاب بین المللی از جاذبه‌های گردشگری بندر تاریخی تیاب است.
تالاب تیاب بی نظیر و دیدنی است که تجربه مفرح قایق سواری ایمن را در طول ۱۱ کیلومتری جنگل‌ها به همراه دارد.
جنگل‌های حرا از زیبا‌ترین پدیده‌های طبیعی در دنیا هستند که در آب‌های شور دریا می‌رویند.

گردشگران از هنر زنان و مردان روستای تیاب در تولید صنایع دستی نیز می‌توانند بازدید کنند.
میناب قطب اصلی تولید محصولات صنایع دستی مانند جهله، گلابتون دوزی، حصیر بافی و دیگر محصولات سفالی است. ۲۳ محصول صنایع دستی در میناب تولید می‌شود و روستای ملی حصیر بافی نیز در این شهرستان قرار دارد.
مدیر کل میراث فرهنگی، سنایع دستی و گردشگری هرمزگان می‌گوید: سالانه نزدیک به ۵۰ هزار نفر از تالاب تیاب دیدن می‌کنند که با توسعه زیر ساخت‌های گردشگری این شمار افزایش می‌یابد.
رضا برومند می‌افزاید: در شرق استان سه ستاد گردشگری دریایی تعریف شده که تیاب یکی از این مراکز است.
اکنون یک اسکله شناور گردشگری-مسافری به طول ۲۰ متر و عرض ۵ متر در حوضچه بندر تیاب نصب گردیده که به علت نبود راه دسترسی به بهره برداری نرسیده است و تردد مسافران با قایق‌های سبک است.
نخستین بازارچه ملوانی نیز در کنار بندرتیاب ایجادشده است تا تاجران هم محصولات وارداتی و هم تولیدی داخل را به فروش برسانند. این بازارچه پس از ارتقای بندرتیاب از ملوانی به تجاری پر رونق شده است.
غرفه داران بازارچه ملوانی تیاب از خانواده‌های ملوانان این منطقه هستند و آن‌ها می‌توانند بار ملوانی یا همان ته لنچی را در این بازارچه به فروش برسانند.
قیمت اکثر اجناس در این بازارچه حتی از بندرعباس و میناب و سایر شهرستان‌های اطراف هم پایین‌تر است.
بیش از ۲۰۰ غرفه با ۵۴۰ اشتغال در این بازارچه فعال است.
قرار گرفتن بندر تیاب در مجاورت بزرگراه ساحلی جنوب کشور نیز باعث اهمیت و توسعه منطقه می‌شود.
معاون عمرانی استاندار می‌گوید: بخشی از بزرگراه ساحلی از کنار منطقه تیاب در میناب عبور می‌کند و باعث کوتاه شدن تردد از تیاب به بندرعباس می‌شود.
مدرس می‌افزاید: اکنون فاصله تیاب تا بندرعباس ۱۵۰ کیلومتر است که با راه اندازی این مسیر ساحلی به ۵۰ کیلومتر می‌رسد.
جاده ساحلی با پیشرفت ۲۰ درصدی در حال اجراست.

بندر تیاب در انتظار رونق
مدتهاست که این بندرتاریخی در انتظار فعال شدن و تبدیل به بندرچندمنظوره است.
بندر تیاب تنها بندر در هرمزگان است که ظرفیت‌های گردشگری، تجاری و مسافربری را با هم دارد.
طرح تحول و بازگشت رونق به این بندر تاریخی از سال ۸۸ شروع شده است و پس از ۱۰ سال با کندی اجرا می‌شود.
در فاز نخست دو گام لایروبی بخشی از بندر و ارتقای بندر از ملوانی به تجاری صورت گرفته است.
مدیر بندر تیاب می‌گوید:در فاز نخست توسعه حدود ۱۴۰ هزار متر مکعب حوضچه بندر تیاب لایروبی گردیده و حوضچه این بندر از ۲ هکتار به ۴ هکتار افزایش مساحت داشته و ظرفیت پهلوگیری را از ۷۰ شناور به ۲۰۰ شناور لنج افزایش داده است.
امانی می‌افزاید: با بهره برداری از این بندرموتورلنج‌هایی با ظرفیت ۵۰۰ تن و شناور‌های مسافری و لندیگرافت با آبخور سه متر می‌توانند در این بندر تردد کنند.
حجم سرمایه گذاری در مرحله نخست توسعه ۴ میلیارد تومان بوده است.
اما مشکل اصلی این بندر تنگ بودن دهانه خور تیاب به دلیل رسوبگذاری و کوچک و کم عمق بودن اسکله برای بارندازی لنج هاست که باعث شده تا هنوز رونق چندانی نیابد.
یکی از ملوانان تیاب می‌گوید: از رونق افتادن بندر تیاب به دلیل لایروبی نشدن دهانه و خور از ۲۵ سال پیش تا کنون است که این امر تا کنون موجب غرق شدن و به گل نشستن بسیاری از لنج‌ها شده است.
به گفته این ملوان سالانه دو تا سه لنج بزرگ در دهانه خور از بین می‌رود.
رضا ملوان دیگر تیابی هم می‌گوید: ۲ بار در ماه آب دریا در قسمت خور بالا می‌آید و لنج می‌تواند به اسکله نزدیک شود و برای ورود به خور در این زمان‌ها در صف طولانی انتظار می‌مانیم.
ملوانی دیگر می‌گوید: تنها در هنگام بالا آمدن آب امکان عبور لنج‌ها از دهانه خور وجود دارد که چیزی حدود ۲ تا ۳ ساعت در شبانه روز است.
بندری که با لایروبی امکان تردد لنج‌ها و شناور‌ها در همه ساعات روز را دارد، اما اکنون تنها در ساعاتی از شبانه روز فعال است.
گفته می‌شود در صورت لایروبی این بندر و توسعه زیرساخت‌های گردشگری و مسافری برای ۵۰ هزار نفر شغل ایجاد می‌شود. اکنون ظرفیت اشتغال مستقیم و غیر مستقیم در بندر ۱۰ هزار نفر است.
وجود ۷۰ مزرعه تکثیر وپرورش میگو در شهرستان میناب (نزدیک به ۶۰ درصد مزارع هرمزگان)، کارخانه پودر آلومینا و صنایع پتروشیمی در این شهرستان، صنایع دستی نیاز به توسعه این بندرگاه را بیشتر نمایان می‌سازد.
بر اساس سند توسعه شرق هرمزگان این بندر قرار است به عنوان بندر اصلی شیلاتی هرمزگان توسعه یابد که نقش بالایی در صادرات غیر نفتی در سال‌های پیش رو دارد.
فریدون همتی استاندار هرمزگان می‌گوید: در هرمزگان ظرفیت صادرات یک میلیارد دلار میگو در سال وجود دارد.
وی می‌افزاید: هر گونه توسعه درهرمزگان باید دریا محور و بر پایه نیاز‌های مرزنشینان و شغل آبا و اجدادی شان باشد.
با توجه به نقشی که بندر تیاب بر اقتصاد شرق استان هرمزگان و زندگی ساحل نشینان این منطقه دارد قرار است تا دو سال آینده این بندر متحول شود.
اما اکنون فقط لایروبی ۶۰ هزار مترمکعب حوضچه و پای اسکله انجام شده که آن هم بدلیل بارندگی‌ها به حالت اول برگشته است.
لایروبی در دو مرحله اجرا می‌شود که در مرحله دوم ۴۲۰ هزار متر مکعب حوضچه و دهانه خور بصورت تکمیلی لایروبی می‌شود.
امانی مدیر بندرتیاب می‌افزاید: براساس مطالعه صورت گرفته باید دو رسوب گیر برای جلوگیری از ورود رسوب‌ها به بندر ساخته شود که هنوز اعتبار آن تامین نشده است.
مرحله دوم توسعه از ابتدای تابستان آغاز می‌شود در این مرحله لایروبی دهانه خور انجام می‌شود.
با لایروبی دهانه عمق خور بیش از 3 متر افزایش می یابد.
۳ بندر شرق هرمزگان (تیاب در میناب، آذینی در سیریک و خلاصی در جاسک) در ساحل مکران قرار دارند. نزدیک به ۶۰ درصد سواحل مکران در هرمزگان است.
مساحت فعلی حوضچه بندر تیاب ۴ هکتار و اراضی پسکرانه آن ۲/۸ هکتار (محصور) و ۱۰۰ هکتار اراضی ضلع شمالی این حوضچه در برنامه تملک برای توسعه این بندر می‌است.
بندر تیاب دارای ۱ اسکله بتنی شمع و عرشه با کاربری تجاری و به طول ۸۰ متر می‌است.

به دلیل اهمیت این بندر، نیاز است تا مسئولان استانی هر چه سریع‌تر نسبت به احیای آن اقدام نمایند تا اقتصاد منطقه شرق هرمزگان شکوفا شود.
* محمد امیرمحمدی

بازدید از صفحه اول

ارسال به دوستان

نسخه چاپی

گزارش خطا

X Share

Telegram Google Plus Linkdin

ایتا سروش

عضویت در خبرنامه

نظر شما