هنر آینه‌کاری معماری را از سطح فن به مرتبه حکمت ارتقا داد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما  «هنر آینه‌کاری در معماری ایرانی» در بیستمین اجلاس کمیته بین‌الدولی یونسکو در فهرست میراث ناملموس بشری ثبت شد؛ موفقیتی که ایران را بار دیگر در ردیف ده کشور برتر میراث جهانی قرار داد.

سیدرضا صالحی‌امیریدر پیامی، این رخداد را تجلی احیای منطق تمدنی ایران در سپهر گفت‌وگوی فرهنگی جهان توصیف کرد و گفت: ثبت‌جهانی آینه‌کاری تاییدی است بر معرفتی که هنر را بدل به زبان جهان‌شناختی، معماری را تبدیل به دستگاه معنا و ماده را به صورت بازتابی از حقیقت ارتقا می‌دهد.

او با اشاره به بنیان‌های معرفتی این هنر افزود: آینه‌کاری در ژرف‌ترین لایه خود عینیت یک نظام معرفت‌شناختی است؛ نظامی که نور را نه صرفا پدیده‌ای فیزیکی، بلکه اصل وجودی و مبدا ادراک می‌داند. تکثیر نور در این معماری، تکثر معرفتی است.

وزیر میراث‌فرهنگی آینه‌کاری را «پدیدارشناسی فضایی» خواند و ادامه داد: در این هنر، فضا از کارکرد عبور می‌کند و به ساحت تجربه بدل می‌شود. مواجهه انسان با جهان بازتاب‌ها، او را در شبکه‌ای از نور، معنا و تفسیر قرار می‌دهد؛ جایی که معماری بدل به آینه‌ای میان جهان درون و بیرون می‌شود و از سطح صنعت به مرتبه معرفت ارتقا می‌یابد.

صالحی‌امیری با اشاره به ظرفیت‌های تمدنی ایران گفت: ایران اکنون با ۲۷ میراث ناملموس و ۲۹ میراث ملموس و طبیعی، تصویری روشن از پیوستار تمدنی خود را پیش‌روی جامعه جهانی نهاده است. این اعداد، نمود سرمایه نمادین ملتی است که میراث را نه یادگار گذشته، بلکه ذخیره آینده می‌داند.

او جامعه حامل آینه‌کاری را «حاملان دانش زنده» توصیف کرد و توضیح داد: این دانش نه در کتاب، بلکه در تجربه، لمس، نگاه، سکوت و هم‌نشینی نسل‌ها انتقال یافته است. در این شیوه انتقال، فرد تنها مهارت نمی‌آموزد؛ بلکه نسبت خود را با نور، با فضا و با معنا بازتعریف می‌کند. پیوند معرفت سنتی و معرفت دانشگاهی در این فرآیند، یکی از الگو‌های کم‌نظیر میراث ناملموس ایران است.

وزیر میراث‌فرهنگی با تاکید بر ابعاد دیپلماسی فرهنگی این هنر گفت: در جهانی که با بحران معنا، نسبی‌گرایی هویتی و فرسایش انسجام اجتماعی روبه‌روست، آینه‌کاری الگویی از تعادل تمدنی ارائه می‌کند؛ تلفیق سنت و نوآوری، تکنیک و معنا، زیبایی و خرد. بهره‌گیری از نور طبیعی، بازیافت قطعات، ایجاد اشتغال پایدار و پیوند با معماری معاصر، این هنر را به بخشی از پاسخ ایران به چالش‌های جهانی زیست‌پذیری، هویت و پایداری بدل کرده است.

صالحی‌امیری با تبریک این موفقیت ملی به جامعه حاملان، پژوهشگران و نهاد‌های مشارکت‌کننده، خاطرنشان کرد: این ثبت‌جهانی نتیجه یک پروژه تمدنی است؛ پروژه‌ای که ریشه در درک عمیق ملت ایران از میراث خود دارد. آینه‌کاری، آینه‌ای است که گذشته را به آینده پیوند می‌زند و جهان را در برابر حقیقتی قرار می‌دهد که ایران همواره حامل آن بوده است: نور، صورت ظهور حقیقت است و هنر، نحوه‌ای از بودن.